آبکاری جواهرات و زیورآلات چگونه انجام می شود؟

در این مقاله از جواهرات لئوپارد دستورالعمل های عمومی روش آبکاری برای نیکل، طلا، نقره و رودیوم برای نیکل، طلا، نقره و رودیوم را برای شما شرح می دهیم. با خواندن این مقاله، شما می توانید به راحتی آبکاری جواهرات را انجام دهید.

فهرست تجهیزات مورد نیاز

ترانس آبکاری

هیتر برقی مگنت دار

بشر

هم زن شیشه ای

دماسنج

آند پلاتینی

دستگاه بخار

آلتراسونیک

مایع شوینده

نمک چربی گیر

آب مقطر

محلول آبکاری وانی

محلول آبکاری ماژیکی

PH  سنج

فهرست مراحل

1. آماده سازی

2. پاکسازی وچربی گیری الکتریکی

2.1 . اکتیو کردن سطح فلز

3. آبکاری نیکل

3.1 نگهداری از محلول های نیکل مبتنی بر اسید

4. آبکاری طلا

4.1. پانویس آبکاری طلا

5. آبکاری رودیوم

5.1. تقویت و نگهداری محلول های رودیوم

6. آبکاری نقره

6.1. پانویس آبکاری نقره

1. آماده سازی

اقلامی که قرار است آبکاری شوند باید پس از پرداخت کاملاً تمیز شوند تا همه آلاینده های احتمالی از بین بروند. تمیز کردن در اولتراسونیک با محلول آب، صابون مایع و آمونیاک بهترین کار است. اگر دستگاه اولتراسونیک در دسترس نیست، قطعات خود را در همان مخلوط محلول تمیزکننده حدود 30 دقیقه بجوشانید.

پس از تمیز کردن، محصولات باید در آب جاری شسته شوند تا تمام آثار محلول صابون قبلی از بین برود. اگر مطمئن نیستید که جواهرات کاملاً تمیز هستند، باید آن را تست “آب شکن” بدهید.

در این آزمایش، آب روی سطح ماده جاری می شود. اگر یک لایه صاف، پیوسته و بدون شکستگی تمام سطح را پوشش دهد، این نشان می دهد که تمام مواد چرب حذف شده اند. از طرف دیگر، اگر فیلم آب به جریان ها یا قطرات جداگانه شکسته شود، این ماده به اندازه کافی تمیز نشده است و باید به حمام تمیز کننده آب صابون-آمونیاک بازگردانده شود.

2. پاکسازی و چربی گیری الکتریکی

پاکسازی الکتریکی روشی است که منجر به یک جواهر فوق العاده تمیز می شود.

در این مرحله از نمک چربی گیر که بخش زیاد ترکیب آنرا هیدروکسید سدیم  و آب مقطر تشکیل میدهد استفاده می کنند .

 این مرحله در هنگام آبکاری با رودیوم کاملاً ضروری است .

سیم منفی سیاه را به جواهرات (یا توری یا چنگ جواهرات) و سیم مثبت قرمز را به آند استیل پلاتینه شده خود ببندید. تنظیم الکتریکی برای الکتروکلینینگ دقیقاً مشابه آبکاری است.

محلول Electrocleaning را تا حدود 70 درجه سانتی گراد گرم کنید و آن دما را حفظ کنید.

ولتاژ را تنظیم کنید. ولتاژ معمولاً 10 ولت تنظیم می شود، اما برخی از اپراتورها ولتاژ کمتر از 6 ولت و برخی ولتاژ بالای 15 ولت را ترجیح می دهند.

جواهرات خود را به مدت 30 ثانیه در محلول پاک کننده الکتریکی غوطه ور کنید، غوطه ور شدن طولانی مدت فلز را تیره می کند.

قفسه ( چنگ ) را باز کنید.

قفسه را با جواهرات در مخزن شستشوی آب جاری فرو کنید تا محلول چربی گیر کاملا از روی جواهرات پاک شود.

2.1 – اکتیو کردن سطح فلز

زیورآلات را درون محلول اسید سولفوریک 10 %  به مدت 30 ثانیه قرار داده تا سطح فلز اکتیو شود .

دوباره زیورآلات را آبکشی کنید .

3. آبکاری نیکل

ترانس آبکاری را روی 1-1/2 تا 2 ولت با دمای محلول را 70 درجه سانتیگراد تنظیم کنید (برای شرایط دما  برچسب محلول آبکاری خود را نگاه کنید).

سیم مشکی منفی (-) را به قفسه یا چنگ آبکاری ببندید.

قفسه یا چنگ را برای چند دقیقه در محلول آبکاری نیکل فرو کنید. با زمان های مختلف از 3 دقیقه تا 10 دقیقه آزمایش کنید تا بهترین زمان را برای شما تعیین کنید.

محلول آبکاری نیکل را هم بزنید.

قفسه را باز کنید.

محلول آبکاری نیکل را از روی جواهرات را با آب جاری بشویید.

3.1. تقویت و نگهداری محلول های نیکل مبتنی بر اسید

محلول های آبکاری نیکل بر پایه اسید که پس از مدتی به درستی کار نمی کنند، فقط توسط پلاترهای مجرب قابل آزمایش هستند و سپس اصلاح می شوند.

برای مغازه های آبکاری با حجم کم عملی ترین روش به شرح زیر است:

با کاغذهای “pH” تست کنید. اگر PH زیر 3 است، 1 سی سی اسید سولفوریک خالص شیمیایی برای رساندن “PH” به 3 اضافه کنید.

محلول نیکل را هم بزنید.

5 دقیقه صبر کنید.

“PH” را تست کنید. اگر همچنان زیر 3 است، 1 سی سی دیگر اسید سولفوریک اضافه کنید.

اصلاح دیگری که می توانید انجام دهید اضافه کردن 10 سی سی روشن کننده نیکل است و هم بزنید. اگر آبکاری بهبود نیافت، 10 سی سی دیگر اضافه کنید و هم بزنید. اگر باز هم مشکل حل نشد، محلول آبکاری نیکل را دور بریزید و از آبکاری نیکل تازه استفاده کنید.

4. آبکاری طلا

ولتاژ ترانس آبکاری را روی 3 تا 4 ولت و دمای  محلول 40 درجه سانتیگراد  تنظیم  کنید. برای دمای مورد نیاز برچسب محلول آبکاری را مطالعه  کنید.

سیم مشکی منفی (-) را به قفسه یا چنگ آبکاری ببندید.

قفسه یا چنگ را به مدت 30 ثانیه تا 1 دقیقه در محلول غوطه ور کنید.

محلول آبکاری طلا را به طور متوسط هم بزنید. برای اینکار از دستگاه هیتر مگنت دار استفاده کنید .

قفسه را با جواهرات از محلول آبکاری خارج کنید و تکان دهید تا مایع آبکاری چسبیده شده به جواهرات به ظزف آن بریزد و سپس جواهرات را با آب جاری بشورید .

4.1. پانویس آبکاری طلا

برای پوشش نازک آبکاری طلا (لایه فلش آبکاری) از جنس نیکل استفاده کنید.

برای پوشش سنگین آبکاری طلا، از محلول آبکاری با آند تیتانیوم یا پلاتین و محلول را در دمای 40 درجه سانتیگراد با ولتاژ 1-1/2 تا 2 ولت داشته باشید.

5. آبکاری رودیوم

نیرویی که رودیوم را به روی سطح جواهرات میچسبد  توسط سه عامل تعیین می شود:

ولتاژ

درجه حرارت

اندازه نسبی آند به کار

هر چه ولتاژ بیشتر باشد دما بیشتر می شود و هر چه آند نسبت به کار بزرگتر باشد این نیرو بیشتر است. این سه عامل باید در تعادل تقریباً کامل نگه داشته شوند تا نیرو خیلی زیاد یا خیلی کوچک نباشد. نیروی خیلی زیاد یا خیلی کوچک باعث ایجاد  لایه  نامطلوب می شود.

باید واضح باشد که دما را می توان همزمان با کاهش ولتاژ (یا برعکس) بدون تغییر نیرو افزایش داد. بنابراین، طیف گسترده ای از شرایط وجود دارد که تحت آن رودیوم می تواند با موفقیت آبکاری شود. به عنوان مثال: آبکاری را می توان در دمای اتاق (تقریباً 21 درجه سانتیگراد) با ولتاژ 6 ولت انجام داد. یا در 40 درجه فارنهایت با 2 ولت.

سیم مشکی منفی (-) را به قفسه آبکاری ببندید.

قفسه  چنگ را به همراه جواهرات که به آن آویزان شده است را به مدت 30 ثانیه تا 1 دقیقه در وان آبکاری رودیوم غوطه ور کنید.

هر چند ثانیه آن را برای بررسی بیرون بیاورید. با هر غوطه وری، روشنایی صفحه تا رسیدن به حداکثر روشنایی افزایش می یابد.

پس از رسیدن به روشنایی بهینه آبکاری، با هر غوطه وری اضافی،  جواهرات به سرعت تیره خواهند شد . زمان بهینه آبکاری باید با تجربه تعیین شود. نیروی بیش از حد، ناشی از ترکیبی از دما و/یا ولتاژ بیش از حد و/یا اندازه آند، منجر به ایجاد یک لایه کدر  می شود. هنگامی که چنگ و جواهرات خیلی نزدیک به آند نگه داشته می شود، یک علامت قهوه ای “سوختگی” ایجاد می شود

قفسه یا چنگ را بیرون بیاورید و تکان دهید تا مایع رودیوم به درون ظرف محلول آبکاری برگردد .

5.1. تقویت و نگهداری محلول های رودیوم

حدود یک بار در هفته (بسته به میزان آبکاری رودیوم که انجام داده اید) محلول را از طریق کاغذ صافی بریزید تا از آلودگی ها پاک شود. برخی از آلاینده ها در رودیوم حل می شوند و با کاغذ صافی نمی توان آنها را متوقف کرد. اگر این اتفاق افتاد، قبل از ریختن محلول رودیوم در کاغذ صافی، زغال فعال را در کاغذ صافی خود قرار دهید. زغال چوب فعال ناخالصی ها را جذب می کند. از آنجایی که مقداری از رودیوم را نیز جذب می کند، از زغال چوب فعال فقط در صورت لزوم استفاده کنید.

مقداری از محلول رودیوم را در یک بطری شیشه ای کوچک (حدود 1 اونس محلول) بریزید. این بطری کوچک را در یک کشو قرار دهید تا در برابر نور خورشید محو نشود. پس از چند روز آبکاری رودیوم، رنگ محلول رودیوم در شیشه آبکاری شیشه ای را با رنگ نمونه کوچک خود مقایسه کنید. اگر رنگ محلول آبکاری رودیوم به میزان قابل توجهی روشن‌تر است، پس از آن ماده تقویت کننده رودیوم را به محلول آبکاری رودیوم خود اضافه کنید تا زمانی که محلول آبکاری رودیوم به رنگ نمونه شما تبدیل شود.

6. آبکاری نقره

دمای محلول آبکاری نقره نباید بیشتر از 20 تا 25 درجه سانتیگراد باشد .

ولتاژ خود را روی صفر قرار دهید.

قفسه خود را در محلول فرو کنید.

در صورت آبکاری جواهرات کوچک (مانند گوشواره های کوچک) ولتاژ را به 1-1/2 ولت افزایش دهید. در صورت آبکاری قطعات بزرگتر، ولتاژ را به 2 ولت افزایش دهید.

حدود 15 ثانیه در محلول آبکاری در حال هم خوردن توسط مگنت بگذارید.

آبکاری را به صورت چشمی بررسی کنید.

اگر آبکاری مورد نظر هنوز به دست نیامده است، 15 ثانیه دیگر غوطه ور کنید.

به ندرت پیش می آید که برای دستیابی به اثر آبکاری مورد نظر، بیش از 60 ثانیه زمان غوطه وری کل مورد نیاز باشد.

برای آخرین بار به مدت 15 ثانیه غوطه ور شوید.

قفسه را با جواهرات در مخزن شستشوی آب جاری فرو کنید.

جواهرات را خشک کنید. با استفاده از چفت روکش شده ، هر تکه جواهرات را یکی یکی زیر دستگاه بخار نگه دارید. این دستگاه با فشار بخار جواهرات را خشک می کند و از لکه های آب جلوگیری می کند. همچنین درخشندگی بالایی به جواهرات خواهد داد.

6.1. پانویس آبکاری نقره

بسیاری از محلول‌ها به شکل غلیظ هستند که نیاز به اضافه کردن آب دارند.

آب تمام محلول ها باید همیشه آب مقطر باشد.

هیچ آزمایشی برای تعیین زمان دور انداختن محلول آبکاری وجود ندارد. کارخانه های بسیار شلوغ هر روز محلول را دور می ریزند. کارخانه های کمتر شلوغ هر هفته محلول را دور می ریزند. کسانی که فعالیت آبکاری کمی دارند هر ماه محلول را دور می اندازند.

گروه طراحی و تولید طلا و جواهرات لئوپارد با حضور در ایران ، روسیه ، آلمان ، سوئیس ، اکراین با مدیریت آقای کیانوش زرین تخت در تمامی مراحل تولید زیورآلات طلا و جواهرات همراه شما می باشد .

امیدواریم از مطالعه این مقاله آموزشی لذت کافی را برده باشید. برای آشنایی با کلیه خدمات ما، صفحه کارگاه طلاسازی لئوپارد را مشاهده کنید.

به روز ترین و جذاب ترین مطالب جواهرات را در جواهرات لئوپارد دنبال کنید.